Op het gebied van alimentatie kan een vaststellingsovereenkomst worden gesloten. Denkt u hierbij aan kinderalimentatie of partneralimentatie. Deze mogelijkheid is echter niet onbeperkt. Zo bepaalt artikel 400 van Boek 1 van het Burgerlijk Wetboek dat een overeenkomst waarbij van het volgens de wet verschuldigde levensonderhoud wordt afgezien, nietig is. Een vaststellingsovereenkomst maakt dit niet anders.

Ook is artikel 401 van Boek 1 van het Burgerlijk Wetboek belangrijk. Op basis van dit artikel kan een rechterlijke uitspraak betreffende levensonderhoud bij een latere rechterlijke uitspraak worden gewijzigd of ingetrokken, wanneer zij nadien door een wijziging van omstandigheden ophoudt aan de wettelijke maatstaven te voldoen (lid 1) of indien zij van de aanvang af niet aan de wettelijke maatstaven heeft beantwoord doordat bij die uitspraak van onjuiste of onvolledige gegevens is uitgegaan (lid 4). Kortweg gaat het hierbij om een verstoring van de balans tussen behoefte en draagkracht. Het heeft dus geen definitieve betekenis om de hoogte van een alimentatieverplichting in een echtscheidingsconvenant of vaststellingsovereenkomst op te nemen. Een wijziging op basis van dit wettelijk artikel is namelijk altijd mogelijk.

Dit neemt niet weg dat het zinvol kan zijn om de uitgangspunten waarop de alimentatieverplichting is gebaseerd, vast te leggen. Alimentatie wordt namelijk berekend op basis van draagkracht van beide partijen. Bij kinderalimentatie is het daarnaast van belang dat het netto besteedbaar inkomen gedurende het huwelijk moet worden vastgesteld. Op basis hiervan wordt namelijk de behoefte van het kind bepaald. Om latere onenigheid of gerechtelijke geschil hierover te voorkomen, is het raadzaam om dergelijk onderwerpen wel degelijk op te nemen in de vaststellingsovereenkomst.